Yorumlayıcı kavramı

HTML ve JavaScript hakkında

Videoda HTML kodları şeklinde bir ifade kullandık. HTML bir metin işaretleme dilidir, bir programlama dili değildir. HTML kelimesinin açılımı "HyperText Markup Language" dir. İnternet tarayıcınız(Chrome, Firefox, Safari vb.) üzerinde görüntülenecek bir web sayfası oluşturmak istediğinizde, bu web sayfasına içerik eklemek için HTML kodlarını kullanırsınız. Örneğin sayfada 2 tane buton(düğme), 1 tane resim, 2 tane de paragraf olmasını isterseniz; bu ögeleri, gerekli HTML kodlarını yazarak web sayfasına eklemeniz gerekir. Yani bir web sayfasında bulunacak görsel ögeleri ve içerikleri, HTML dilinin bize sunduğu etiketler ile oluşturuyoruz.

JavaScript ise oluşturduğumuz web sayfalarına dinamiklik katmamızı sağlayan bir programlama dilidir. Adeta web sayfasının bir davranış sergilemesini sağlar. Videodaki örneğimizde; butona basıldığında, kutunun(textbox) içindeki sayının karesinin hesaplanması ve sonucun ekranda gösterilmesi işlemi JavaScript kodları sayesinde gerçekleşmiştir. Elbette JavaScript internet tarayıcısı haricinde farklı platformlar üzerinde de çalışabilir ancak bu konular kursumuzun konusu değil. HTML ve JavaScript hakkında bu kadar bilgi yeterli.

Konuyu tekrar edelim

Yorumlanarak çalışan bir programlama dili söz konusu olduğunda, yazılım geliştiricinin muhattabı yorumlayıcı programdır. Yani ingilizce adıyla "interpreter"'dır. Çünkü bizim yazdığımız kodlar kim tarafından çalıştırılacak? Yorumlayıcı (interpreter) tarafından çalıştırılacak. Eğer bilgisayarın işlemcisine iletilmesi gereken bir iş veya mesaj varsa bunu yorumlayıcı program bizden habersiz yerine getirir. Onun sorumluluğundadır zaten.

Öyleyse "bilgisayara iş yaptırabilmek için, işlemcinin anlayacağı dilden konuşmalıyız" cümlesine ek olarak yeni bir cümle kuralım: "Yorumlanarak çalışan bir programlama dili söz konusu olduğunda, bilgisayara veya programlama dilinin çalıştığı platforma iş yaptırtmak istersek, yorumlayıcının anlayacağı dilden konuşmalıyız."

Videoda yorumlayıcı programı turuncu renkli bir silindir ile resmettik. Ve bu turuncu silindirin içine 1'ler ve 0'lar koyduk. Neden böyle bir şey yaptık? Çünkü yorumlayıcı programın C++ ile yazıldığını varsaydık ve C++ ile yazılıp, derlenmiş bir programın içerisinde işlemcinin doğrudan anlayabileceği 1'ler ve 0'lardan oluşan kodlar yer aldığından bu durumu belirtmek için turuncu renkli silindir içine 1'leri ve 0'ları koyduk.

Elbette tüm durumlarda yorumlayıcı programın içinde makinenin doğrudan anlayacağı kodlar olacak diye bir zorunluluk yok. Örneğin yorumlama işlemini yapacak olan program C# ile de yazılmış olabilir. Ve C# ile yazılmış olan programların içerisinde işlemcinin doğrudan anlayabileceği 1'ler ve 0'lar bulunmuyor. C# programlarının daha farklı bir çalışma yapısı var. 1-2 ders sonra bu konudan bahsedeceğiz zaten. Sonuç olarak yorumlama işlemini yapacak olan program illaki C ile veya C++ ile yazılacak diye bir zorunluluk yok. Biz videoda JavaScript yorumlayıcısı olan "V8 JavaScript engine" isimli yorumlayıcı programdan bahsettik. Ve bizim "V8 JavaScript engine" C++ ile yazıldığı için turuncu renkli silindiri çizerken içine 1'leri ve 0'ları koyalım dedik.